
Thema:
Preventie
Valpreventie ouderen
Valincidenten hebben ernstige gevolgen voor de zelfstandigheid, zelfredzaamheid en mobiliteit van 65-plussers. Door de dubbele vergrijzing neemt het aantal valincidenten de laatste jaren toe. Samen Sterker Eemland begon met de regionale samenwerking Sterker Staan Eemland, waarmee het medisch en sociaal domein er samen voor willen zorgen dat ouderen sterker staan en minder vaak vallen.
Samenwerken doen we regionaal door te inspireren, af te stemmen, en werkafspraken te maken. We streven samen naar afgestemde zorg, leren van elkaars successen, kennisdeling en het voorkomen van mogelijke belemmeringen voor inwoners en professionals tussen lokale ketenaanpakken valpreventie in Eemland.
Op deze pagina geven we een overzicht van de mogelijkheden die je als professional hebt. We delen communicatiemateriaal voor de dagelijkse praktijk en een overzicht van het lokale aanbod voor het verwijzen van patiënten en cliënten.
Wat kun je doen als zorgprofessional?
Voor elke 65-plusser – fit of kwetsbaar – is het belangrijk om sterk te staan en actief te werken aan het sterk blijven staan. De gemeenten in Eemland hebben daarvoor een gevarieerd aanbod, dat past bij de fitheid en kwetsbaarheid van 65-plussers. Als professional beoordeel je eerst het valrisico van een patiënt of cliënt en verwijs je vervolgens door naar het best passende aanbod.
Signaleringsvragen
Stel de volgende signaleringsvragen aan een patiënt of cliënt:
- Bent u de afgelopen 12 maanden gevallen?
- Bent u bezorgd om te vallen?
- Heeft u moeite met bewegen, lopen of balans houden?
Is het antwoord nee op alle vragen? Geef de oudere tips om actief te blijven en om de balans en spierkracht te oefenen. Wijs ook op de checklist die ouderen zelf jaarlijks kunnen gebruiken en natuurlijk op het sport- en beweegaanbod in de buurt.
Is het antwoord ja op één of meer vragen? Dan is er sprake van een verhoogd valrisico en het is verstandig dat deze patiënt of cliënt aangemeld wordt voor een een erkende interventie om vallen te voorkomen.
- Neem de valrisicotest af om te bepalen of hij/zij een matig of hoog valrisico heeft.
> bekijk de beslisboom / downloaden - Is het niet mogelijk om de test af te nemen of ken je de valrisicotest niet? Meld dan de patiënt/cliënt aan voor een valrisicotest (zie ‘Lokaal aanbod’ voor een locatie in de buurt).
- Op basis van de valrisicotest wordt duidelijk of een patiënt of cliënt een laag, matig of hoog valrisico heeft
De uitkomst
- Bij een matig valrisico kunnen zij terecht bij het gemeentelijke cursusaanbod. Verwijzen kan via de informatie op deze website. Of verwijs naar het lokale aanbod.
- Voor een hoog valrisico is het binnenkort mogelijk om te verwijzen voor een valrisicobeoordeling. Dat kan nu nog niet overal. In de tussentijd is het wel goed om te verwijzen naar een fysio- of oefentherapeut bij de cliënt in de buurt.
Voor aanbieders van valcursussen
De cursussen In Balans, Vallen Verleden Tijd en/of Otago voor matig valrisico worden georganiseerd en grotendeels vergoed door gemeenten. De gemeenten maken zelf afspraken en overeenkomsten met aanbieders. Wij willen deze deze afspraken zoveel mogelijk op elkaar afstemmen. Zo was onze regionale begroting het startpunt voor de gesprekken tussen de gemeenten en aanbieders voor de cursussen In Balans en Vallen Verleden tijd.
Tegelijkertijd inventariseren we continu welke lokale opleidingsbehoeften er zijn, zodat we elkaar regionaal kunnen ondersteunen. Zie je als aanbieder van een valcursus kansen of behoefte? Neem dan vooral contact met ons op, via de regionale coördinator.
Het streven is dat in de toekomst de valrisicobeoordeling (valanalyse) en de cursussen In Balans en Otago voor hoog valrisico vergoed worden uit de basisverzekering door de zorgverzekeraar. We zijn nog in overleg onder welke voorwaarden dit mogelijk is. Inwoners kunnen nu ook altijd begeleiding en ondersteuning krijgen bij hun hoge valrisico. De vergoeding komt nu soms echter nog uit de aanvullende verzekering of eigen bijdrage.
Lees meer
Communicatiemateriaal
65-plussers voelen zich regelmatig niet aangesproken als het gaat over vallen en denken ‘dat overkomt mij niet’. Deze boodschap willen we delen met cliënten of patiënten.
Mensen willen graag zo lang mogelijk zelfstandig wonen en de dagelijkse dingen blijven doen zoals ze dat gewend zijn. Het is daarom belangrijk om in beweging te blijven en te zorgen voor een goede conditie. Uit de praktijk weten we dat een ongeluk soms in een klein hoekje zit en dat al vanaf een relatief jonge leeftijd het risico op vallen groter wordt. Het is goed om te weten dat er een groot aanbod is om op tijd de risico’s op vallen in te schatten. En, beter nog, om ervoor te zorgen dat het risico op vallen zo laag mogelijk blijft.
Informeer bij de gemeente naar lokale informatie over valpreventie. Deze flyers en folders zijn geschikt om mee te geven aan patiënten of cliënten, of om neer te leggen in de wachtkamer.
Campagne “ik sta sterk”
De campagne ‘Ik Sta Sterk’ van het Ministerie van VWS en VeiligheidNL.
Lees meer
Lokaal aanbod
In elke gemeente is er aanbod om vallen te voorkomen. Hieronder verzamelden we informatie over het aanbod en de mogelijkheden om aan te melden. Dit aanbod kan meteen besproken worden met een patiënt of cliënt.
Valcursus
Het is mogelijk om 65-plussers direct zelf aan te melden voor het cursusaanbod (uiteraard in afstemming). In elke gemeente worden valcursussen voor matig valrisico aangeboden en is er sport- en beweegaanbod voor 65-plussers. De websitepagina’s van de verschillende gemeenten staan onder de buttons. Kies op de website van de gemeente voor aanmelden of regel de aanmelding via het mailadres op de website.
Samenwerking
Sterker Staan Eemland faciliteert en stimuleert samenwerking tussen gemeenten (waaronder welzijn en sport) en zorg (waaronder paramedici, eerstelijnszorg en tweedelijnszorg). We willen niet alleen inwoners helpen die al zorgbehoevend zijn, maar juist voorkomen dat een inwoner zorgbehoevend wordt. Daarin hebben gemeenten en zorg verschillende taken, en is het belangrijk dat deze taken goed op elkaar afgestemd zijn.
Contactgegevens
Anouk Morgenstern
GGD regio Utrecht
abrandsema@ggdru.nl